Strona Główna


UżytkownicyUżytkownicy  Regulamin  ProfilProfil
SzukajSzukaj  FAQFAQ  GrupyGrupy  AlbumAlbum  StatystykiStatystyki
RejestracjaRejestracja  ZalogujZaloguj
Winieta

Poprzedni temat «» Następny temat
Historia gatunku science-fiction w literaturze
Autor Wiadomość
Gustaw G.Garuga 
Bakałarz

Posty: 6179
Skąd: Kanton
Wysłany: 6 Grudnia 2006, 08:20   

Z pewnego eseju sieciowego:
Cytat
Science Fiction is largely an international phenomena that likely did not began in the English speaking world. Cases can be made for it starting in German with E. T. A. Hoffman's The Sandman or French with Verne or Voltaire. Defense can even be made that it's originated in Latin with certain Medieval stories of scholars building robots or from Chinese stories of a somewhat earlier period with similar themes. In the case of China one of these early robot tales is even referenced in the collection I will be reviewing.
[...]
on the whole the stories tend to sound old fashion or strange. Some of them do have a certain effectiveness and a few show familiarity with Western modes. In Death of the World's First Robot and Conjugal Happiness in the Arms of Morpheus old style Chinese stories are fused with Asimov's Laws of Robotics. The first is interesting for involving what may be the first robot story dating back to the Zhou dynasty.

Esej dotyczy antologii "SF from China", a dynastia Zhou panowała w latach 1050-256 p.n.e. Nic więcj nie wiem :P
_________________
"Our life is a time of war and an interlude in a foreign land, and our fame thereafter, oblivion." Marcus Aurelius
 
 
Taclem 
Alien


Posty: 395
Skąd: Frei Stadt
Wysłany: 6 Grudnia 2006, 09:31   

Podejrzałem podobny temat u konkurencji :-) Dobrym strzałem w pre-fantasy są "Pieśni Osjana" Macphersona.
 
 
gorat 
Modegorator


Posty: 13822
Skąd: FF
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 16:52   

Mimo, że temat przygasł, podam listę znanych mi opracowań o historii SF.
Najpierw wymienię antologie ukazujące rozwój fantastyki:
Droga do Science Fiction - główne tego rodzaju źródło dostępne w Polsce; każde tekst ze wstępem.
Nowa cywilizacja - raczej legendarny wybór starych tekstów fantastycznych, może posłużyć jako uzupełnienie pierwszego tomu "Drogi..."
Polska Nowela Fantastyczna - Tuwima i Otcetena historia krótkiej formy (literackiej) polskiej fantastyki głównie sprzed 1945 roku, są jedynie notki biograficzne, a naukową trzeba samemu wyławiać.
Drugi próg życia - wybór opowiadań z MT. Ukazane przemiany pierwszego ćwierćwiecza powojennej fantastyki.
Poza powyższymi niewiele jest przekrojowych antologii - można wymienić "Fantastykę'50" i związane z F/NF.

Źródła krytyczne:
Spór o SF - niektóre eseje poświęcone są historii (Shelley obrobiona przez Aldissa)
Smuszkiewicz Zaczarowana gra - historia polskiej fantastyki do ~1980 roku; koncentruje się na międzywojennej, z powojennej omawia zasadniczo do 1970, późniejszą pobieżnie. Warte polecenia.
Wójcik Budowniczowie gwiazd 1 - Wójcik dokładnie omawia powojenną
Wójcik Okno kosmosu - dalej omawia
Klementowski Modelowe boksowanie ze światem - koncentruje się na latach osiemdziesiątych
Zgorzelski Fantastyka. Utopia. Science fiction - praca naukowa, w której historia nie jest omijana
Smuszkiewicz, Niewiadomski Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej - zwięzły zarys historyczny Smuszkiewicza (?)
Niewiadomski Polska fantastyka naukowa 1945-1985 - jeszcze zwiężlejszy

Sporo artykułów o historii ukazało się w F/NF do chyba 2003 roku (potem dział zamknięty); teraz ich raczej nie wypiszę.
Warto zauważyć, że o historii fantastyki anglojęzycznej poza "Drogą..." nic nie ma, a opracowanie polskiej kończy się z latami osiemdziesiątymi. Przynajmniej nie znam takich prac.
_________________
Początkujący Wiatr wieje: Co mogę dla kogoś zrobić?
Zostań drzewem wiśni.
---
鼓動の秘密

U mnie działa.
 
 
ref 
Gollum

Posty: 15
Skąd: OstróWlkp.
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 18:09   

Jedna z bolączek - że kończą się opracowania o s-f jakoś w 1980, choć może się mylę. Kolejne lata - 90. i początki XXI wieku to czasy powstania, prócz dzieł znanych i profesjonalnych autorów, także "amatorskiej" literatury i mniej znanych pisarzy albo twórców opowiadań do takich gazet, jak science-fiction, czy twórczości internetowej, wszak tam wszystkiego przychodzi szukać. W związku z tym zbiory aktualnej s-f, bądź ogólnie fantastyki są ogromne, jeśli nie porażające... :( tym smutniejsze, że jakoś w jedno nie zebrane, a przydałoby się, prawda?
A może się mylę? Może są takie opracowania i miejsca w sieci, gdzie to wszystko jest chronologicznie poukładane? Nie wiem, do końca się nie znam. Zresztą odbiegam od swojego tematu - tak nawiązałem do poprzedniego postu.
A tak w ogóle, to witam again. Nie było mnie troszkę czasu, co nie znaczy, że odechciało mi się rozmawiać o s-f. Trochę byłem zajęty, też nie zawsze dostęp do neta jest.
Cieszę się, że temat pociągnięty został dalej i rośnie. Dzięki za posty - na prawdę naszpikowane dużą dawką wiedzy profesjonalnej :wink:
Przyjeliśmy, że prawdziwe s-f zaczyna się gdzieś od Frankensteina i dzieł Verne'a?
 
 
 
Gustaw G.Garuga 
Bakałarz

Posty: 6179
Skąd: Kanton
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 19:54   

Nie. Od opowieści o robocie z czasów dynastii Zhou.
_________________
"Our life is a time of war and an interlude in a foreign land, and our fame thereafter, oblivion." Marcus Aurelius
 
 
Adashi 
Cyberpunk


Posty: 16753
Skąd: Pyrlandia
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 20:21   

A w naszym, że tak powiem kręgu kulturowym?
_________________
Wysłano z Atari
 
 
elam 
Gremlinek


Posty: 11118
Skąd: kotlinka gremlinka
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 20:21   

:mrgreen:
pomimo calej sypmatii, jaka do ciebie zywie, bede sie upierac przy zdaniu, iz science-fiction jako gatunek literacki jest jednak wytworem cywilizacji zachodniej, Gustawie moj drogi :)
_________________
Ten się śmieje, kto umrze ostatni.
 
 
 
gorat 
Modegorator


Posty: 13822
Skąd: FF
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 20:38   

I jeszcze jedno, Gustawie: mógłbyś przybliżyć nam treść tychże utworów, na które się powołujesz, nie poprzez streszczenia, a tłumaczenie? Niekoniecznie własne, sinolog się chyba znajdzie.
_________________
Początkujący Wiatr wieje: Co mogę dla kogoś zrobić?
Zostań drzewem wiśni.
---
鼓動の秘密

U mnie działa.
 
 
Gustaw G.Garuga 
Bakałarz

Posty: 6179
Skąd: Kanton
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 21:17   

Brak emotikonu jest najbardziej wymownym emotikonem :D Nie rozśmieszyło to Was? :
Cytat
gorat, nieśmiało: Przyjeliśmy, że prawdziwe s-f zaczyna się gdzieś od Frankensteina i dzieł Verne'a?

Cytat
ja, kategorycznie: Nie. Od opowieści o robocie z czasów dynastii Zhou.
_________________
"Our life is a time of war and an interlude in a foreign land, and our fame thereafter, oblivion." Marcus Aurelius
 
 
gorat 
Modegorator


Posty: 13822
Skąd: FF
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 21:27   

GGG, coś nie tak? Przeczytaj jeszcze raz posty, powoli i z baczeniem na nicki :P
I nie broń się, jeśli takie utwory istnieją, to bez względu na brak wpływu na literaturę zapoznanie się z nimi byłoby ciekawe :)
_________________
Początkujący Wiatr wieje: Co mogę dla kogoś zrobić?
Zostań drzewem wiśni.
---
鼓動の秘密

U mnie działa.
 
 
Gustaw G.Garuga 
Bakałarz

Posty: 6179
Skąd: Kanton
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 21:30   

Eeee... ale o co Ci chodzi, goracie? O tym utworze nie wiem więcej nic ponad to, co napisałem w poście na szczycie tej strony, czemu zresztą dałem wyraz.
_________________
"Our life is a time of war and an interlude in a foreign land, and our fame thereafter, oblivion." Marcus Aurelius
 
 
elam 
Gremlinek


Posty: 11118
Skąd: kotlinka gremlinka
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 21:37   

czyli, jesli dobrze rozumiem, zartowales :)
_________________
Ten się śmieje, kto umrze ostatni.
 
 
 
gorat 
Modegorator


Posty: 13822
Skąd: FF
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 21:42   

Dobrze, dobrze, niech ta chińszczyzna przejdzie do historii :P

Po ustaleniu, że Frankenstein pierwowzorem jest i basta, ktoś podejmie się napędzenia dalszej dyskusji? ;)
_________________
Początkujący Wiatr wieje: Co mogę dla kogoś zrobić?
Zostań drzewem wiśni.
---
鼓動の秘密

U mnie działa.
 
 
Gustaw G.Garuga 
Bakałarz

Posty: 6179
Skąd: Kanton
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 21:44   

Cytat
elam: czyli, jesli dobrze rozumiem, zartowales :)

Hmmm... widzę, że próbowałem (toczyłem niegdyś na tym forum dyskusję o chińskich wynalazkach i wtórności Europy, ale widać nikt nie pamięta/nie uczestniczył). Sama informacja IMO ciekawa, tylko skromna, i nie mam pojęcia, jak dorwać się do tego tekstu.
 
 
elam 
Gremlinek


Posty: 11118
Skąd: kotlinka gremlinka
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 21:49   

gorat, a na jaki temat ma byc dalsza dyskusja? :)
_________________
Ten się śmieje, kto umrze ostatni.
 
 
 
gorat 
Modegorator


Posty: 13822
Skąd: FF
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 22:00   

Zaniemówiłem :oops: :P
_________________
Początkujący Wiatr wieje: Co mogę dla kogoś zrobić?
Zostań drzewem wiśni.
---
鼓動の秘密

U mnie działa.
 
 
ref 
Gollum

Posty: 15
Skąd: OstróWlkp.
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 23:03   

Strasznie mnie ciekawi, jak i na co się dzieli science-fiction w literaturze? :)
 
 
 
gorat 
Modegorator


Posty: 13822
Skąd: FF
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 23:22   

Nie pytaj :shock:
Zaraz się zacznie rozszarpywanie, na co dzielić :lol:

Niezależnie od gorąca ewentualnej dyskusji jednak czuję, że warto podjąć temat. Może się nie ograniczymy do klasyfikacji, ale napiszemy coś więcej? Np. pierwowzory czy dobre przykłady danego rodzaju?
_________________
Początkujący Wiatr wieje: Co mogę dla kogoś zrobić?
Zostań drzewem wiśni.
---
鼓動の秘密

U mnie działa.
 
 
Adashi 
Cyberpunk


Posty: 16753
Skąd: Pyrlandia
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 23:35   

Cytat
ref Strasznie mnie ciekawi, jak i na co się dzieli science-fiction w literaturze?

On to chyba robi specjalnie :mrgreen:

Horror to fantastyka!!! - rzucam hasło i uciekam. O żadnym wynalazku typu fantastique nigdy nie słyszałem, chociaż człowiek uczy się całe życie. :D

A klasyfikacja science fiction, o brachu...
Rozpocznę od salwy z bakburty pełnej luźnych terminów:
hard sf
space opera
thiller sf
cyberpunk
steampunk
post-apokalipsa
utopia
dystopia
antyutopia
sf bliskiego zasięgu
dark future
military sf
klerykal fiction
social fiction
political fiction


:twisted:
_________________
Wysłano z Atari
 
 
Dunadan 
Abraham van Helsing


Posty: 10250
Skąd: Warszawa/Tomaszów Maz
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 23:39   

Nie zapomnij o historycznym sci-fi ;)
_________________
www.badelek.com

Luck yourself
 
 
Adashi 
Cyberpunk


Posty: 16753
Skąd: Pyrlandia
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 23:43   

Racja Dun!

historia alternatywna
_________________
Wysłano z Atari
 
 
elam 
Gremlinek


Posty: 11118
Skąd: kotlinka gremlinka
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 23:43   

ref, juz pisalam, na co sie dzieli :)

hard sf
to historie, trzymajace sie realiow naszego swiata, jesli mozna tak to ujac; nie ma tu rzeczy, ktore nie sa - wedlug dzisiejszego stanu naszej wiedzy - niemozliwe; a wiec podrozy w czasie, kosmitow, itp.
przykladem hard sf bedzie chyba Kontakt Carla Sagana.
do hard sf moznaby chyba rowniez zaliczyc uchronie, czyli cos, co przedstawia nam alternatywna historie Ziemi. Na przykald Fatherland (moze kojarzysz film z Rutgerem Hauerem :) ) - wizja swiata, w ktorym Hitler zwyciezyl wojne. Nie mozna sobie pozwolic na jakies anachronizmy, cuda-niewidy itd. To sa powazne rzeczy.

speculative fiction teraz:
- space opera to lekkie, latwe i przyjemne zazwyczaj historie rozgrywajace sie w kosmosie, takie kosmiczne westerny :) Np Van Vogt. chociaz bywaja wspaniale pozycje z tego gatunku.
- steam punk i cyberpunk - wizje czlowieka zagubionego w zanieczyszczonym, zmechanizowanym swiecie;
- dystopie,; czyli przeciwienstwa utopii, mroczne wizje naszej prezyszlosci;
- postapokalipsa, czyli wizja swiata po jakiejs katastrofie, naturalnej badz spowodowanej przez dzialalnosc czlowieka
- political fiction - dla nie to nie jest science-fiction, tylko political :)
hmm, zapomnialam o czyms? :)


to tyle, jesli chodzi o glowne nurty SF

mozna tez mowic o :
-science-fantasy, laczace elementy SF z fantasy (np u Ursuli le Guin, wszedzie tam, gdzie pojawia sie magia, nawet w Diunie... )
- horror - SF
- paranormal
i tak dalej...

Trudno jest klasyfikowac poszczegolne utwory, zwlaszcza te nowsze; kazdy autor chce byc oryginalny, wymyslic cos nowego, stworzyc wlasny gatunek. Ogolnie jednak mozna chyba zadowolic sie powyzszym podzialem. Mi przynajmniej to wystarczy :)
_________________
Ten się śmieje, kto umrze ostatni.
 
 
 
elam 
Gremlinek


Posty: 11118
Skąd: kotlinka gremlinka
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 23:50   

[Adashi]
Cytat

dystopia
antyutopia

czy to nie to samo ? :)

Cytat
sf bliskiego zasięgu

= anticipation, to jest hard sf :)

Cytat

klerykal fiction
social fiction
political fiction


nie zauwazam tam wyrazu "science-..." :)

:mrgreen:
_________________
Ten się śmieje, kto umrze ostatni.
 
 
 
Adashi 
Cyberpunk


Posty: 16753
Skąd: Pyrlandia
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 23:55   

Hard SF - niekoniecznie bez kosmitów i wehikułów, właśnie jak najbardziej z tymi elementami, tylko z WIELKIM naciskiem na słówko science, a co za tym idzie dużo fizyki...

Uchronie :?: "Vaterland" to historia alternatywna jest. Pytanie brzmi czym jest "Królowa Joanna D'arc" KTLa? Alternatywą historii? Historyczną fantasy alternatywną?
_________________
Wysłano z Atari
 
 
Ziuta 
Nerwus


Posty: 5748
Skąd: Krzeslav's Hills
Wysłany: 9 Grudnia 2006, 23:56   

Gustaw G.Garuga
Cytat
Nie. Od opowieści o robocie z czasów dynastii Zhou

Brytyjscy archeolodzy wykopali w Londynie drut miedziany... :wink:
A poza tym, jeżeli się nie mylę, pierwszy był Zohar. :P

Elam: rzeczywiście, wyrazu 'science' brak, ale możemy uznać, że predykcja w tych utworach opiera się na socjologii, politologii, psychologii, czyli na nauce. Quod erat demonstrandum.
_________________
Jeśli istnieją narodowe mity, narodowe świętości, to konieczność panowania nad Polską jest właśnie taką świętością dla Rosji - Stanisław Cat-Mackiewicz
 
 
 
Adashi 
Cyberpunk


Posty: 16753
Skąd: Pyrlandia
Wysłany: 10 Grudnia 2006, 00:05   

Cytat
elam
dystopia
antyutopia
czy to nie to samo

Nie do końca, o ile dobrze pamiętam dystopia to klasyczna utopia, w której od pewnego momentu idealne społeczeństwo zaczyna szwankować. Natomiast antyutopia to wizja totalitarnego reżimu.

Cytat
elam
sf bliskiego zasięgu = anticipation, to jest hard sf

W Twoim rozumieniu hard sf. SF bliskiego zasięgu (near future) to utwory przedstawiające w miarę realnie najbliższą przyszłość.

Cytat
elam
klerykal fiction
social fiction
political fiction
nie zauwazam tam wyrazu science-...

O kurka! W terminie cyberpunk też nie ma słowa science, ale cyber to jest na pewno sf, moja droga, więc to nie jest żaden argument.
_________________
Wysłano z Atari
 
 
elam 
Gremlinek


Posty: 11118
Skąd: kotlinka gremlinka
Wysłany: 10 Grudnia 2006, 00:09   

uchronia to to samo co historia alternatywna, Adashi :)
_________________
Ten się śmieje, kto umrze ostatni.
 
 
 
Fidel-F2 
Wysoki Kapłan Kościoła Latającego Fidela


Posty: 37537
Skąd: Sandomierz
Wysłany: 10 Grudnia 2006, 12:44   

nie całkiem to samo, wiki:
Cytat
Uchronia refers to a hypothetical time period of our world, in contrast to fictional lands or worlds. A concept similar to alternate history but different in the manner that uchronic times are not easily defined (mainly placed in some distant point near prehistory), reminiscent of a 'Conworld'.
_________________
Jesteśmy z And alpakami
i kopyta mamy,
nie dorówna nam nikt!
 
 
elam 
Gremlinek


Posty: 11118
Skąd: kotlinka gremlinka
Wysłany: 10 Grudnia 2006, 13:07   

eeeee tam :)
no moze sa jakies subtelne roznice, ale nie bedziemy sie juz rozdrabniac az tak szczegolowo. Termin "uchronia" wymyslil w 1875r Charles Renouvier i mial on oznaczac wlasnie historie alternatywna, na zasadzie "nosa Kleopatry.."

a wikipedia to nie Pan Bog Wszechmogacy. ja jej nie wierze na 100 %, niektorzy dziwne rzeczy tam wpisuja, np sprawdz sobie wyzej wspominany horror :)
_________________
Ten się śmieje, kto umrze ostatni.
 
 
 
Fidel-F2 
Wysoki Kapłan Kościoła Latającego Fidela


Posty: 37537
Skąd: Sandomierz
Wysłany: 10 Grudnia 2006, 13:18   

uchronia to wydarzenia, w jakimś hipotetycznym czasie o którym nic nie wiemy
alternatywna to alternatywne wydarzenia w czasie który potrafimy umiejscowić w dziejach
różniea subtelna ale jest
_________________
Jesteśmy z And alpakami
i kopyta mamy,
nie dorówna nam nikt!
 
 
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Nie możesz załączać plików na tym forum
Możesz ściągać załączniki na tym forum
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  

Partner forum
Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group